خلیج خونین
شنبه, ۱۰ ارديبهشت ۱۳۹۰، ۰۹:۱۱ ب.ظ
مدرنیته خشنترین اندیشهای
است که تاکنون بشر به خود دیدهاست. این خشونت صرفاً ناشی از یک بداخلاقی نیست.
تاریخ بشر همواره آدمهای سنگدل به خود دیدهاست. امثال نرونها، چنگیزها،
اسکندرها و تیمورها کم نبودهاند. اما جنس خشونت در مدرینته از سنخ دیگری است.
خشونت این تمدن و در همه مظاهرش قابل رؤیت
است و این تمدن به همه با خشونت برخورد میکند. در نگاه دکارت جز انسان، هیچ چیز زنده
و جاندار نیست. او میگوید: حیوانات، موجودات زنده نیستند بلکه صرفاً ماشین
هستند. پس دور از انتظار نیست که طبیعت نیز قربانی همین خشونت تئوریزه شده،
شود.
در ایام عید مستندی از
شبکه چهار دیدم با نام "خلیج خونین". موضوع مستند، "کشتار دلفینها"
در خلیج "تاییجی" (یکی از شهرهای ژاپن) بود. سالانه در سواحل تاییجی بیش
از 23000 دلفین کشته میشوند. کارگردان در
بررسی اینکه چرا ژاپنیها دست به این کشتار میزند دلایل مختلف را بررسی میکند.
اولاً، گوشت دلفین چندان
لذیذ نیست. ثانیاً، به دلیل آلودهشدن آب دریاها در سالهای اخیر، در بدن آبزیان مقداری
جیوه وجود دارد و هر چقدر این آبزی بزرگتر باشد چون از ماهیهای کوچکتر تغذیه کردهاست،
میزان جیوه در گوشت آن بسیار بیشتر خواهدشد. گوشت دلفین نیز حاوی مقدار زیادی
جیوه است تا حدی که حدود دوهزار بار بیش از مقدار مجاز است. لذا خوردن آن بسیار
خطرناک است. ثالثاً، بدلیل مزه نه چندان لذیذ گوشت دلفین، این گوشت چندان در بازارهای
جهانی نیز چندان طرفدار ندارد و ارزش افزوده زیادی از قبل صادراتش عائد صیاد آن
نمیشود. پس انگیزه واقعی ژاپنیها از این کشتار گوشت لذیذ یا سود حاصل از فروش آن
نیست؟ اما دلفین یک آبزی دوست داشتنی و با لبخندی ملیح است که میتواند افراد
زیادی را وادار کند تا برای دیدن آن پول بپردازند. این دلفینها صید، و به نقاط
مختلف دنیا صادر میشوند و بازار خرید بسیار خوبی نیز دارند. قیمت هر دلفینی که
امکان استفاده از آن در آکواریومهای مصنوعی و پارکهای آبی باشد، در حدود 150
هزار دلار ( در حدود 150 میلیون تومان) است. پس صید آنها سود سرشاری دارد. اما مسأله
این است که همه دلفینها به درد استفاده در پارکهای آبی و تفریحی نمیخورند. تنها
دلفینهای ماده و جوان هستند که این قابلیت را دارند. این دلفینها که تعداد آنها
نیز بسیار محدود است به صورت زنده از آب صید میشوند، اما مابقی دلفینها در دریا
با نیزههای مخصوص کشته میشوند. هر شب تا صبح رقمی در حدود صد دلفین کشته میشوند.
رنگ آبی خلیج در حوالی صبح به سرخ پررنگ مبدل میشود. صبح هنگام نیز صیادان دلفین
آتشی روشن میکنند و در کنار آن با خیال راحت سیگار خود را میکشند.
مستندساز سراغ صیادان
دلفین رفته بود و از آنها میپرسید چرا آنها این همه دلفین را میکشند؟ آیا به
دنبال کسب یک لقمه نان و سود اندک حاصل از فروش گوشت دلفین هستند؟ اگر این چنین
است و به دنبال منافع مالی هستند آیا حاضرند
با گرفتن مبلغی که حتی بیشتر از دستمزد سالانهشان باشد از این کار دست
بکشند؟ آنها میگفتند نه حاضر نیستند! پس علت واقعی کشتار دلفینها چیست؟ ژاپن
بزگترین صیاد آبزیان در جهان است. این کشور یک جزیره در قلب اقیانوس آرام است،
سالانه آبزیان بسیاری در فصول مختلف سال به سواحل آن میآیند.
اما مشکل از آن جا آغاز شد که آمارها از کاهش
آمار صید ماهی، در سالهای اخیر خبر میداد. صید بیرویه ماهی در سالهای گذشته
موجب شده بود مقدار ماهی قابل صید، کاهش بیابد. اینجا بود که دولتمردان ژابن در
پی کشف علت این کاهش صید برآمدند. آنها دریافتند آبزیان کوچک دو صیاد دارند. دلفینها
و دولت ژاپن! طبیعی است که دولت ژاپن در پی آن برآید که با کشتار دلفینها، "رقیب"
خود را از میدان به درکند تا سهم خود بیشتر شود. این تنها دلیل کشتار وحشیانه
دلفینها این آبزیان بیخطر برای انسان است.
مادامی که نگاه ما به
طبیعت به چشم یک موجود بیجان باشد، طبیعی است که برای کسب سود بیشتر با تمام
خشونت نه تنها دلفین بلکه هر چه را که مانع سود ماست با قساوت تمام بکشیم. این
خشونت ریشه در باورهای معرفتی مدرنیته دارد. لذا به راحتی نیز زائل نمیشود.
مردمی که به طبیعت رحم نمیکنند
در نهایت به دست همان طبیعت از صحنه کره خاکی محو میشوند. آیا سونامی فوکوشیما پاسخ
طبیعت به این خشونت نبود؟ اما وقایعی از این دست تنها" لمن کان له قلب او
القی السمع" مایه تنبه است. از اینکه سواحل فوکوشیما با خاک یکسان شد
خوشحالم. از اینکه این تمدن هر روز با مصیبتی جدید مواجه میشود قلبم به شعف میآید.
از اینکه با شکست ژاپن، آرمانهای مدرنیستهای مسلمان که آمال اندیشهشان
"ژاپن اسلامی" بود، در هم میریزد خیلی خوشحالم.
بعدالتحریر: اگر خواستید،
میتوانید در قسمت search تصاویر گوگل، در مورد کشتار
دلفینها عکسهایی را بیاید.
- ۹۰/۰۲/۱۰
خلاصه تر: الم تر کیف فعل ربک بعاد ارم ذات العماد ... و ثمود الذین جابّوا الصخر بالواد و فرعون ذی الاوتاد
حتی نظم و انضباط و تلاش وهمت شان بدرد نخورد. خوبیهای ظاهر نیاز به خوبی باطن دارد.